Trong kỷ nguyên chuyển đổi số y tế, mọi bệnh viện và phòng khám đều đứng trước yêu cầu bắt buộc: quản trị tinh gọn – giảm tải nhân sự – minh bạch tài chính – nâng cao trải nghiệm người bệnh.
Và giải pháp mang tính “xương sống” cho mục tiêu đó chính là Hệ thống quản lý bệnh viện (HIS – Hospital Information System).
HIS không chỉ là phần mềm, mà là hạ tầng vận hành thông minh giúp bệnh viện hoạt động chính xác, nhanh chóng và an toàn. Đây là nền tảng được sử dụng phổ biến tại các bệnh viện lớn trên thế giới và đang trở thành tiêu chuẩn tại Việt Nam.
Hệ thống quản lý bệnh viện (HIS) là gì?
HIS (Hospital Information System) là hệ thống phần mềm quản lý toàn bộ hoạt động trong bệnh viện, từ tiếp nhận – khám bệnh – cận lâm sàng – điều trị – viện phí – báo cáo – kết nối BHXH – kho dược – nhân sự – EMR (bệnh án điện tử)…
Nói cách khác, HIS chính là bộ não điều hành bệnh viện, giúp tất cả các khoa phòng liên kết với nhau trên một nền tảng thống nhất.
Vì sao HIS là “trái tim” của bệnh viện hiện đại?
1. Tự động hóa quy trình – giảm 50% thời gian chờ
Từ đăng ký, khám bệnh, xét nghiệm, trả kết quả… tất cả được số hóa, hạn chế giấy tờ, tránh tắc nghẽn quy trình tại bệnh viện.
2. Giảm sai sót y tế – tăng an toàn cho người bệnh
- Hạn chế nhầm lẫn bệnh nhân
- Kiểm tra tương tác thuốc
- Theo dõi y lệnh tự động
- Tránh thất lạc hồ sơ
3. Quản lý tài chính – viện phí minh bạch tuyệt đối
HIS tính toán hoàn toàn tự động:
✔ Thu phí
✔ Bảo hiểm y tế (XML theo chuẩn BHXH)
✔ Báo cáo doanh thu
✔ Công nợ
✔ Chi phí điều trị
Mọi số liệu đều minh bạch – cập nhật thời gian thực.
4. Tích hợp các hệ thống y tế tiên tiến
- LIS (Xét nghiệm)
- RIS – PACS (Chẩn đoán hình ảnh)
- EMR (Bệnh án điện tử)
- Cổng BHXH
- Liên thông đơn thuốc quốc gia
- Liên thông với VNeID
- Máy đo sinh hiệu, máy xét nghiệm tự động link kết quả vào phần mềm
Giúp bệnh viện vận hành trơn tru, chính xác.
5. Quản trị từ xa – giám sát đa chi nhánh
HIS hiện đại cho phép:
✔ Theo dõi hoạt động nhiều cơ sở
✔ Giám sát doanh thu & số liệu khám bệnh theo thời gian thực
✔ Quản lý phân quyền bảo mật cao
Các phân hệ chính của hệ thống phần mềm bệnh viện HIS hiện đại
Một hệ thống HIS hoàn chỉnh gồm các phân hệ:
1. Tiếp nhận – đăng ký khám bệnh
- Khởi tạo hồ sơ bệnh nhân
- Kiểm tra bảo hiểm
- Điều phối phòng khám
- Xếp hàng tự động (Kiosk)
2. Khám ngoại trú – nội trú
- Ghi nhận khám bệnh
- Đơn thuốc
- Chỉ định cận lâm sàng
- Theo dõi điều trị
3. Xét nghiệm – LIS
Tự động nhận chỉ định, trả kết quả, ký số.
4. Chẩn đoán hình ảnh – RIS/PACS
- Lưu trữ phim số
- Đọc kết quả từ xa
- So sánh nhiều lần chụp
- Không in phim, giảm chi phí
5. Nhà thuốc – kho dược
- Kiểm soát tồn kho
- Tự động trừ thuốc theo y lệnh
- Cảnh báo hết hạn – cảnh báo tồn thấp
- Quản lý giá vốn
6. Viện phí – bảo hiểm y tế
- Tự động tính tiền
- Đối soát BHYT XML
- Báo cáo theo quy định BYT/BHXH
7. Bệnh án điện tử EMR
Chuẩn Thông tư 46 – 54 – 54/2017/BYT:
- Ký số
- Lưu trữ lâu dài
- Truy xuất đa bệnh viện
8. Nhân sự – tiền lương – tài sản
- Quản lý ca trực
- Tính lương
- Quản lý khấu hao trang thiết bị
9. Báo cáo quản trị – Dashboard thông minh
Giúp lãnh đạo đưa ra quyết định chính xác dựa trên số liệu trực quan.
Lợi ích khi bệnh viện triển khai hệ thống HIS
✔ Giảm tải 60% khối lượng công việc giấy tờ
✔ Tăng năng suất khám bệnh 30–50%
✔ Giảm thất thoát viện phí – minh bạch tài chính
✔ Quản lý chặt chẽ thuốc – vật tư
✔ Ký số, bệnh án điện tử – không lo thất lạc
✔ Nâng tầm trải nghiệm bệnh nhân
✔ Tăng uy tín và thương hiệu bệnh viện
HIS phù hợp cho những đơn vị nào?
- Bệnh viện công lập
- Bệnh viện tư nhân
- Phòng khám đa khoa
- Phòng khám chuyên khoa
- Hệ thống y tế nhiều chi nhánh
- Phòng khám quốc tế
- Trung tâm y khoa
Hệ thống HIS có thể tùy chỉnh theo mô hình vận hành của từng đơn vị.
Xu hướng HIS tại Việt Nam 2025–2030
- EMR trở thành bắt buộc
- Bệnh viện “không giấy tờ”
- Liên thông dữ liệu giữa các cơ sở
- Kết nối thiết bị IoT y tế
- AI hỗ trợ chẩn đoán & điều trị
- Tự động hóa quy trình khám chữa bệnh
Bệnh viện nào triển khai HIS sớm → nắm lợi thế cạnh tranh vượt trội trong thị trường y tế ngày càng chuyên nghiệp.
Kết luận
Hệ thống quản lý bệnh viện HIS là nền tảng không thể thiếu trong quá trình chuyển đổi số, giúp bệnh viện vận hành thông minh – an toàn – hiệu quả – minh bạch.
Việc đầu tư vào HIS không chỉ nâng cao chất lượng dịch vụ mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho bệnh viện, phòng khám và cả người bệnh.